Adam Jank – filozofia, psychologia, sztuczna inteligencja
-
Meksyk i filozofia Manuela DeLandy
W marcu odwiedziłem Meksyk. Dobra pora roku na taką podróż – ciepło, słonecznie, pyszne jedzenie. Kombinacja przerywa monotonię polskiej długiej zimy i wczesnej wiosny, często szarej i pochmurnej. W Meksyku parę razy myślałem o filozofii Manuela DeLandy. Po powrocie nagrałem stream z Filipem z Filozofii Tak Bardzo.
-
Dylemat etyczny: ChatGPT w edukacji szkolnej
Robiłem praktyki jako nauczyciel filozofii i etyki w szkole średniej. Uważam, że warto wzbogacać edukację o nowe rozwiązania i innowacyjne technologie. Polska szkoła potrzebuje zmian – to jedna z możliwych ścieżek, prowadzących nas w lepszą przyszłość. W marcu prowadziłem pierwsze lekcje o modelach językowych (LLM – Large Language Models), takich jak ChatGPT i GPT-4. W krótkim czasie modele te stały się potężnymi narzędziami do generowania tekstu podobnego do ludzkiego. Często tekstu lepszego niż ten, który zazwyczaj piszą licealiści i studenci.
-
GPT-4 – 11 moich pomysłów na lepszą naukę
Wpis stanowi uzupełnienie do tego filmu z YouTube’a. Proponuję tutaj 11 zastosowań modelu GPT-4, które mi się spodobały. Przydają się w rozwoju akademickim i szybszej nauce. Nie ma absurdalnych zastosowań, układania rymowanek i haiku – dobrałem te podpowiedzi tak, aby były przydatne. Smacznego!
-
Przemiany Hobbita. Teoria poznawcza i behawioryzm instrumentalny tłumaczą zachowanie bohatera powieści J.R.R. Tolkiena
Myślę, że Hobbit J.R.R. Tolkiena to jedna z lepszych powieści fantasy. Świetne wprowadzenie do tego gatunku, które nadaje się także dla młodszych odbiorców. W grudniu zeszłego roku omawiałem treść Hobbita podczas lekcji języka polskiego w szkole podstawowej w Gdyni – to był element moich praktyk nauczycielskich. W tym tekście przybliżam postać Bibla Bagginsa, tytułowego hobbita, a także staram się wytłumaczyć jego zachowanie dzięki pojęciom z teorii konstruktów osobistych George’a Kelly’ego oraz behawioryzmu instrumentalnego B.F. Skinnera. Mam nadzieję, że wyszło z tego udane przecięcie świata literatury i psychologii osobowości.
-
Duchowieństwo w kontekście teorii konstruktów osobistych – perspektywa George’a Kelly’ego
Dzisiaj przyjrzę się studium przypadku Philipa, księdza Kościoła rzymskokatolickiego. Philip jest w miarę typowym przedstawicielem tej grupy społecznej – generalnie zadowolonym ze swojego losu i ze służby na rzecz Boga, może nieco konserwatywnym w przekonaniach. Do opisu osobowości Philipa wykorzystam teorię konstruktów osobistych George’a Kelly’ego. Pozwoli to mi pokazać w akcji, jak pracują główne tezy i pojęcia tego podejścia teoretycznego.
-
Efektywne studiowanie. Jak teoria behawioryzmu instrumentalnego B.F. Skinnera tłumaczy sukcesy edukacyjne na studiach
Tym razem przyjrzymy się przypadkowi Yolandy, amerykańskiej studentki psychologii o raczej burzliwym przebiegu kariery akademickiej – w tej historii jest miejsce na początkowe sukcesy szkolne, bolesne zderzenie z realiami dużych uniwersytetów, przerwę w edukacji i pomyślny powrót do kariery. Wyjaśnienia poszukamy w tezach i pojęciach behawioryzmu instrumentalnego Burrhusa Frederica Skinnera. Przedyskutujemy wpływ zewnętrznych bodźców na zachowanie naszej studentki oraz jej sukcesy i porażki edukacyjne. Na zakończenie przemyślimy alternatywne wyjaśnienie tej historii oparte na genetyce zachowania.
-
Przepracowanie nocnych lęków dziecka – zastosowanie psychologii humanistycznej Abrahama Maslowa
W tym eseju przedstawiam analizę studium przypadku 10-letniego chłopca, Pawła, który boryka się z problemami emocjonalnymi i lękami nocnymi. Celem analizy jest zastosowanie teorii hierarchii potrzeb Abrahama Maslowa, psychologa humanistycznego, do zrozumienia źródeł trudności Pawła oraz rekomendacji co do zmian, które mogą poprawić jego sytuację.
-
Błąd poniesionych kosztów – psychologiczne podłoże złudzeń ekonomicznych
W życiu codziennym i w biznesie często podejmujemy decyzje, które są mocno obarczone emocjami, wywołanymi percepcją kosztów, jakie już ponieśliśmy. Klasyczne teorie racjonalności sugerują, że te emocje nie powinny wpływać na nasze decyzje. Inną odpowiedź daje perspektywa współczesnej psychologii poznawczej. W tym eseju przyjrzymy się psychologicznym mechanizmom leżącym u podstaw błędu poniesionych kosztów (sunk cost fallacy).
-
Co przeczytałem w 2022 roku?
To tak: w 2023 roku planuję czasem wrzucać tutaj nowe wpisy. Zaczynamy od listy lektur, które przeczytałem w zeszłym roku. Naszym przewodnikiem będzie powyższe zdjęcie. O każdej książce powiem kilka słów, wybiorę też cztery najlepsze pozycje. Do dzieła!
-
Dyskurs religijny jako ekspresja emocji. Rozważania w duchu filozofii religii Wittgensteina i Kołakowskiego
Ten esej dotyczy filozofii religii, a mówiąc bardziej precyzyjnie: kognitywnego (poznawczego) statusu zdań religijnych. W pierwszej części tekstu opiszę i uzasadnię naturalizm metodologiczny, czyli przyjmowane przeze mnie stanowisko badawcze. Nakreślę także związek między naturalizmem metodologicznym a metafizycznym.
-
Naturalizm a racjonalność. Dyskusja Petera van Inwagena z C.S. Lewisem
W tym eseju przyjrzę się związkom między naturalizmem a racjonalnością. W tym celu odtworzę dyskusję Petera van Inwagena z C.S. Lewisem. Podstawowym punktem odniesienia będzie dla mnie artykuł Inwagena: Argument C.S. Lewisa przeciwko naturalizmowi – streszczę i skomentuję jego główne tezy. Uzupełnię także tę dyskusję namysłem nad pewnymi założeniami, jakie wydają się stać za oryginalną teorią Lewisa, pochodzącą z Cudów (1947).
-
Spór o skuteczność łaski. Boże przyczynowanie a wolna wola człowieka
W tym tekście postaram się zrekonstruować spór de auxiliis (spór o skuteczność łaski) między molinizmem a tomizmem, który rozegrał się w XVI wieku. Najpierw zarysuję oryginalne stanowisko Luisa de Moliny, następnie przedstawię zarzuty, jakie w duchu tomizmu postawił w tym sporze Domingo Báñez. Punktem wyjścia dla tego przedsięwzięcia jest artykuł Andrzeja P. Stefańczyka, Boże przyczynowanie a wolna wola: zarys kontrowersji między tomizmem a molinizmem w XVI wieku.
Pytanie?