Kategoria: Metafizyka
-
Tenet, filozofia czasu i McTaggart
Obejrzałem Tenet Christophera Nolana i stwierdziłem, że to dobra okazja, by napisać coś o filozofii czasu. No to lecimy.
-
Filozofia kultury Georga Simmla i dyskusja o panteizmie
Na start, jak to mawiają hakerzy i zwolennicy teorii o UFO, full disclosure. Przedrukowuję na blogu esej, który przygotowałem na zajęcia z filozofii kultury. Naszym zadaniem było napisanie czegoś o książce Georga Simmla – zdecydowałem się na wybór eseju O panteizmie. Wydaje mi się, że ideowo jesteśmy zbliżeni – Simmel przychyla się do panteizmu, ja także skłaniam się do tego rozwiązania – owego faktu celowo nie zaznaczyłem w oryginalnym tekście, ale dopowiadam go teraz. Miłej przygody.
-
Wieczny powrót: Jaspers, Heidegger, Deleuze, Brassier
Czas na dokończenie naszych rozważań o wiecznym powrocie wszystkich rzeczy. W pierwszej części tekstu szukałem źródeł tej koncepcji w archaicznej metafizyce, a także w filozofii Heraklita z Efezu oraz w fizyce starej szkoły stoickiej. Część druga została poświęcona myśli Friedricha Nietzschego. Teraz przyjrzymy się recepcji pism Nietzschego. Przybliżę cztery ważne, zróżnicowane odczytania, których autorami są kolejno Karl Jaspers, Martin Heidegger, Gilles Deleuze oraz Ray Brassier. Do dzieła!
-
Wieczny powrót: Friedrich Nietzsche, filozof woli mocy
Wracam do rozważań nad rolą koncepcji wiecznego powrotu w filozofii Friedricha Nietzschego. W pierwszej części tekstu pisałem o „prehistorii” tej idei, wywodząc jej genealogię z archaicznych doktryn metafizycznych oraz z filozofii Heraklita z Efezu i przedstawicieli starej szkoły stoickiej. W części drugiej zrekonstruuję rozumienie wiecznego powrotu u samego Friedricha Nietzschego. Przy okazji powiem parę słów o śmierci Boga, ostatnim człowieku, przewartościowaniu wartości, o projekcie przyszłego nadczłowieka, a także o późnym systemie ontologii Nietzschego: filozofii woli mocy.
-
Wieczny powrót: archaiczna metafizyka, Heraklit z Efezu, stoicyzm
Celem tej pracy jest ustalenie roli, jaką koncepcja wiecznego powrotu odgrywa w szerszym projekcie filozoficznym Friedricha Nietzschego. W opublikowanych za życia pismach myśliciela jest to motyw, który pojawia się jedynie w kilku fragmentach: po raz pierwszy w słynnym aforyzmie o numerze 341. z Radosnej wiedzy, następnie w kilku kluczowych ustępach Tako rzecze Zaratustra, a wreszcie w jednym paragrafie z pracy Poza dobrem i złem. Wątek wiecznego powrotu pojawia się także w nieopublikowanych fragmentach pism i wielokrotnie powraca w niedokończonym projekcie ostatniej filozofii Nietzschego, wydawanym aktualnie jako zbiór pod nazwą Wola mocy.
-
Spotkanie człowieka z przyrodą w myśli Martina Bubera
Martin Buber to austriacki filozof, religioznawca, tłumacz i działacz polityczny. Jego zainteresowania badawcze obejmowały wiele dziedzin: od studiów biblijnych i antropologii filozoficznej po zagadnienia związane ze sztuką, edukacją i polityką. Zasłynął publikacją pracy Ja i Ty, podstawowym tekstem dla całego nurtu filozofii dialogu. W Polsce znany jest także jako badacz tradycji chasydzkiej, dzięki wydaniu takich książek, jak Gog i Magog: kronika chasydzka i Opowieści chasydów.
-
Przygody z filozofią Deleuze’a: linia ujścia i kłącze
Wreszcie otrzymaliśmy polskie wydanie Anty-Edypa Deleuze’a i Guattariego. Chciałem z tej okazji napisać szybkie wprowadzenie do filozofii Deleuze’a, podjąć się próby systematyzacji i interpretacji tej myśli. Niestety to zadanie mnie przerosło, zresztą – jak za chwilę zobaczymy – sam pomysł był chybiony. Nie będzie to zatem ani systematyzacja, ani zaawansowana interpretacja. Zapowiada się raczej parę przygód z Deleuze’em w tle: kilka faktów biograficznych oraz zestaw pojęć, które pomagają filozofować.