Kategoria: Filozofia kultury
-
Walter Benjamin a problem cyfrowej reprodukcji sztuki
Za tekst odpowiada Kamil Frąckiewicz, filozoficzny leser, działający na polu estetyki, sztuki i literatury. Instagram: @szklanymozg.Walter Benjamin w eseju Dzieło sztuki w epoce możliwości jego technicznej reprodukcji, wydanym w roku 1936 dostrzegł, że wraz z rozwojem technik umożliwiających reprodukcję dzieł zmienia się oblicze samej sztuki. Przez wzrost roli proletariatu oraz w wyniku kształtowania się społeczeństwa bezklasowego,…
-
Romantyzm. Epoka Trentowskiego i Mickiewicza
Dzisiaj przyjrzymy się bliżej polskiej filozofii romantycznej. Tekst zapowiada reprodukcja jednego z obrazów Caspara Davida Friedricha. To chyba jest wschód księżyca, lecz nie jestem pewny, czy dobrze go rozpoznaję. Reprodukcję znalazłem na jednej ze stron ze zbiorami tapet na pulpit, co chyba nieźle demonstruje, że romantyzm i jego estetyka nadal są obecne w naszej świadomości.…
-
Katolicka bezdziejowość
Za tekst odpowiada Cyprian Kraszewski, filozof, publicysta internetowy i działacz społeczny.Katolicyzm jest do tego stopnia zrośnięty z kulturą polską, że spora część polskich środowisk konserwatywnych i narodowych w geście odrzucenia katolicyzmu widzi odrzucenie samej polskości, nawet jeśli ich członkowie sami nie są katolikami. Przykład z historii? Roman Dmowski, który był agnostykiem. Katolicyzm ukształtował polskie dzieje,…
-
Istota prawdy w myśli Martina Heideggera
Martin Heidegger to niemiecki filozof, żyjący w latach 1889-1976. Jego najbardziej znanym dziełem jest Bycie i czas. Myśliciel bywa kojarzony z fenomenologią (znał Edmunda Husserla i czytał jego prace) oraz z egzystencjalizmem (Jean-Paul Sartre w swoich tekstach zwraca uwagę na inspirację myślą Heideggera), choć – jak zaznacza wpis biograficzny ze Stanford Encyclopedia of Philosophy[1] -…
-
Narodziny tragedii: Król Edyp Sofoklesa
W 1872 roku Friedrich Nietzsche opublikował Narodziny tragedii z ducha muzyki. W pewnym sensie był to tekst przełomowy – oddzielił grubą kreską okres, w którym Nietzsche uchodził za młodego, świetnie rokującego profesora filologii. Ta publikacja uczyniła z niego filozofa, a przynajmniej mocno odróżniła go od współczesnego środowiska filologicznego. Zarysowana w tekście wizja kultury antycznej Grecji…
-
Hans-Georg Gadamer i koło hermeneutyczne
W tym artykule zajmiemy się omówieniem myśli ważnego XX-wiecznego filozofa – Hansa-Georga Gadamera, twórcy hermeneutyki ontologicznej. Najpierw przedstawimy jego biografię, następnie poszukamy odpowiedzi na pytanie, czym w ogóle jest hermeneutyka, by dalej przyjrzeć się temu, jak Gadamer czyta Platona i jakie zadanie filozoficzne postawił w swoim głównym dziele, czyli w Prawdzie i metodzie.
-
Człowiek nowoczesny a filozofia pozytywna
Za tekst odpowiada Miłosz Wieczór, nihilistyczny scjentysta z programem pozytywnym, miłośnik twórczości Prousta.Choć samo pojęcie brzmi nieco tautologicznie, ludzie naszych czasów – można zarzucać, że z pewną dozą wyniosłości wobec swoich przodków, i pytać na ile usprawiedliwioną – uważają, że żyjemy w epoce zwanej nowoczesnością. (Swoją drogą: to ciekawe, czy każda wcześniejsza epoka uważała siebie,…
-
Późna nowoczesność. Kryzys wartości absolutnych
Zagadnienie kryzysu wartości absolutnych ściśle wiąże się z dwoma zjawiskami, dwoma procesami cywilizacyjnymi, które zaczęły się wraz z nastaniem nowoczesności. Pierwszym procesem jest przemiana stosunków ekonomicznych oraz społecznych związana z przejściem ustroju gospodarczego od feudalizmu do kapitalizmu. Dla tego procesu ważna jest także perspektywa utopii socjalistycznej, która niejako w tle oddziaływała na wyobraźnię społeczną. Drugim…
-
Kompozycja niezdeterminowana
Za tekst odpowiada Artur Szalsza, tłumacz, anglista, niedzielny filozof, aspirujący muzyk.Co może się wydarzyć, gdy ziarno afroamerykańskiej muzyki kreatywnej zakiełkuje w żyznej glebie europejskiej awangardy? Jak daleko mogą posunąć się kompozytorzy oferując wolność wykonującym ich dzieła muzykom? Gdzie leży granica między kompozycyjną strukturą a dźwiękowym chaosem? W oparciu o wypowiedzi praktyków postaram się w niniejszym tekście…
-
Fabryka snów Slavoja Żiżka
Relacja między kinem a rzeczywistością poza-filmową jest zagadnieniem złożonym i fascynującym. Myślę, że w powszechnym mniemaniu uchodzi ona za relację jednostronną: rzeczywistość, nasz ludzki świat, służy reżyserom za źródło inspiracji, za materiał dla filmów. Widzowie pełnią rolę biernych obserwatorów: oglądają to, co jest (dokument) lub to, co może zaistnieć (fabuła, fikcja). Tutaj spróbujemy zakwestionować ten…
-
Death Stranding, wszechświat fraktalny i Moby Dick
Death Stranding poznaliśmy podczas konferencji Sony na targach E3 2016. To nowy projekt Hideo Kojimy, w który zaangażowany jest także reżyser Guillermo del Toro oraz dwóch aktorów o łatwo rozpoznawalnych nazwiskach: Norman Reedus i Mads Mikkelsen. Wygląda na to, że otrzymamy produkcję z pogranicza świata filmu i gier wideo. Dzisiaj spróbujemy odpowiedzieć na pozornie proste…
-
O nowe wyzwolenie
Za tekst odpowiada Miłosz Wieczór, nihilistyczny scjentysta z programem pozytywnym, miłośnik twórczości Prousta.Historia ludzkości – jeśli zawierzyć czy to heglowskiej koncepcji Absolutu, czy po prostu paru zdroworozsądkowym obserwacjom – daje się interpretować (metaforycznie i bez zbędnej metafizyki) jako opowieść o rozkwicie ducha wolności w pojedynczej istocie ludzkiej.